Điều khiển cầu trục là thiết bị thuộc hạng mục phụ trong thi công cầu trục. Tuy nhiên, điều khiển cầu trục đóng vai trò quan trọng trong quá trình vận hành cầu trục. Có điều khiển cầu trục thì kỹ thuật viên, người vận hành cầu trục mới có thể điều khiển thao tác điều khiển cầu trục di chuyển và nâng hạ vật, nguyên liệu,v.v theo ý muốn tới các vị trí trong nhà xưởng, xí nghiệp được. Vậy có những phương pháp điều khiển cầu trục nào hiện nay? Mức giá của những loại điều khiển cầu trục? Hãy cùng SHM giải đáp những vấn đề trên một cách chi tiết trong bài viết này.
1. Điều khiển cầu trục là gì?
Bộ điều khiển cầu trục hay remote điều khiển cầu trục là thiết bị điện tử được dùng để điều khiển cẩu trục thực hiện các tác vụ hoạt động vốn có của cầu trục, cổng trục như: di chuyển xe con (palăng) chạy ngang theo dầm chính, xe lớn chạy dọc theo đường ray lắp đặt trong nhà xưởng, xí nghiệp,v.v. Tùy theo tải trọng và khu vực lắp đặt mà mỗi loại cầu trục, cổng trục sẽ cần phải tính toán thiết kế các thành phần chính khác nhau. Nhưng bộ điều khiển cầu trục thì có thể dùng cùng một chủng loại mà không cần phải tính toán quá nhiều, chỉ cần đáp ứng yêu cầu về điệp áp hoạt động cho bộ điều khiển.
2. Cơ chế hoạt động của điều khiển cầu trục
Bộ điều khiển cẩu trục từ xa được kết nối với tủ điện điều khiển lắp đặt trên cầu trục để truyền tín hiệu từ tay bấm điều khiển tới palăng (nên còn gọi là remote điều khiển palang) một cách chính xác, nhanh chóng. Với bộ điều khiển từ xa cho cầu trục, người vận hành có thể thực hiện các thao tác điều khiển hoạt động của cẩu trục trong nhà xưởng, xí nghiệp như: điều khiển tốc độ nâng, hạ của pa lăng, điều khiển xe con chạy trên dầm chính.
3. Có những loại điều khiển cầu trục nào?
Hiện nay, bộ điều khiển từ xa của cẩu trục có được chia làm hai loại chính:
-
Bộ điều khiển cầu trục không dây (remote cẩu trục).
-
Bộ điều khiển cầu trục liền dây. Mỗi loại điều khiển lại có một ưu điểm riêng.
Ngoài ra, điều khiển cầu trục còn được phân loại theo cấp tốc độ, có 2 loại cấp tốc độ chính là: loại điều khiển cầu trục 1 cấp tốc độ và điều khiển cầu trục 2 cấp tốc độ.
Ngoài ra, mỗi điều khiển có xuất xứ và nhà sản xuất khác nhau cũng có những tính năng, đặc điểm khác nhau kèm theo mức giá cũng vì thế mà đa dạng hơn. Cho phép chủ đầu tư và kỹ thuật viên có thể nghiên cứu và chọn ra bộ điều khiển từ xa cầu trục phù hợp để cân đối giữa tính năng, nhu cầu vận hành so với giá thành của bộ điều khiển.

Bộ phát sóng (tay điều khiển) và bộ thu sóng điều khiển cho palăng Juuko K600
3.1. Điều khiển cầu trục từ xa (không dây)
Điều khiển từ xa cầu trục là một thiết bị điều khiển không dây cho phép phát và thu tín hiệu. Thiết bị bao gồm một bộ điều khiển với bộ phát sóng và bộ thu tín hiệu. Bộ phát sóng có thể có 6 nút, 8 nút hoặc 10 nút tùy loại, trong các nút điều khiển đó thường sẽ có 1 nút dừng khẩn (tắt điện cho toàn bộ điều khiển và hệ thống), 1 nút khởi động bộ điều khiển và các nút điều khiển.

Remote điều khiển cầu trục từ xa K602 do Đài Loan sản xuất

Bộ điều khiển cầu trục từ xa không dây K602

Bộ điều khiển cầu trục không dây Juuko K606 (Đài Loan)
Remote cẩu trục hay thiết bị giúp điều khiển cẩu từ xa là thiết bị điều khiển cầu trục không dùng dây kết nối mà thông qua bộ thu phát tín hiệu. Một bộ điều khiển cầu trục không dây tiêu chuẩn thông thường bao gồm: 01 bộ điều khiển (tay bấm điều khiển) - bộ phát sóng, 01 bộ thu sóng (tiếp nhận tín hiệu điều khiển). Bộ phát sóng (tay bấm điều khiển) thường có cấu tạo 6 nút, 8 nút hoặc 10 nút (tùy loại), trong các nút điều khiển thường có 1 nút dừng khẩn (chức năng tắt điện cho toàn hệ thống cầu trục, cổng trục), 1 nút khởi động và các nút điều khiển khác.

Bộ điều khiển Juuko K800

Bộ điều khiển cầu trục từ xa Juuko K808 (Đài Loan sản xuất)
3.1.1. Các chức năng của điều khiển từ xa không dây cho cầu trục
Các nút bấm điều khiển thường được người vận hành/ kỹ thuật viên sử dụng để thực hiện các thao tác như: điều khiển cầu trục nâng/hạ, di chuyển cầu trục (bao gồm cả xe con (pa lăng) và xe lớn (động cơ bánh xe dầm biên)) để nâng hạ hàng hóa, nguyên vật liệu, vật nặng khác lên, xuống hoặc di chuyển theo các hướng tương ứng với các nút trên tay bấm điều khiển: Đông (East), Tây (West), Nam (South), Bắc (North) tới các vị trí trong phạm vi hoạt động của cầu trục trong nhà xưởng, nhà máy,v.v nơi lắp đặt cầu trục. Đơn giản thì khi người vận hành thao tác nút bấm trên bộ điều khiển thì bộ thu phát tín hiệu gắn trên pa lăng sẽ tiếp nhận tín hiệu từ điều khiển để điều chỉnh hoạt động của các thiết bị trên cầu trục.

Bộ điều khiển cầu trục Juuko K1200 - Đài Loan

Bộ điều khiển cầu trục Juuko K1212 - Đài Loan
3.1.2. Cơ chế hoạt động của bộ điều khiển từ xa không dây cho cầu trục
Bộ thu sóng sẽ tiếp nhận tín hiệu từ tay bấm điều khiển (bộ phát tín hiệu). Điểm đặc biệt là bộ điều khiển cầu trục sẽ sử dụng một tần số sóng riêng (thường là sóng vô tuyến điện hoặc sóng radio). Tần số sóng riêng này nhằm mục đích đảm bảo quá trình điều khiển không bị ảnh hưởng bởi nhiễu sóng do các tần số thông thường, ảnh hưởng tới quá trình thao tác, điều khiển.

Điều khiển cầu trục JREMO 6KA

Điều khiển cầu trục JREMO 6KG
3.1.3. Lợi thế của việc sử dụng bộ điều khiển cầu trục từ xa không dây
Việc sử dụng bộ điều khiển từ xa không dây (wireless) có những lợi ích như:
-
Giúp người vận hành cầu trục có thể thao tác ở bên ngoài phạm vi giới hạn của cầu trục so với bộ điều khiển liền tay (miễn là đảm bảo trong phạm vi truyền sóng âm). Cho phép người vận hành có thể tầm quan sát xung quanh khu vực cầu trục hoạt động tốt hơn mà không bị giới hạn về mặt vị trí.
-
Bộ phát tín hiệu sử dụng pin AA (2 x 1.5V) nên không cần sử dụng dây tiếp điện rườm rà như bộ điều khiển liền dây.
-
Điều khiển từ xa cũng được thiết kế để chống chịu được lực va đập, tác động ngoại lực, có tiêu chuẩn IP (chống bụi bẩn và nước) cho phép sử dụng trong nhiều điều kiện môi trường khác nhau.

Bộ điều khiển cầu trục từ xa F21-E1B nhà sản xuất Telecrane - Trung Quốc

Bộ điều khiển cầu trục từ xa F24-6D do Telecrane - Trung Quốc sản xuất
3.2. Bộ điều khiển cầu trục liền dây
Tay điều khiển cẩu trục gắn liền dây có đặc điểm thiết kế và cơ chế hoạt động khác so với bộ điều khiển cẩu trục từ xa không dây. Cụ thể, điều khiển gắn liền dây sử dụng một đoạn dây cáp điều khiển nối trực tiếp tay bấm điều khiển với palăng.

Tay điều khiển cầu trục liền dây thường được dùng với những cầu trục tải trọng nhỏ
3.2.1. Chức năng của dây cáp nối liền bộ điều khiển với pa lăng cầu trục
Dây cáp điều khiển ở đây thường dùng loại cáp tròn cho phép truyền tín hiệu điều khiển chính xác đến pa lăng cho các tác vụ nâng hạ vật nặng, di chuyển xe lớn, xe con cầu trục, tương tự như bộ điều khiển không dây.
3.2.2. Đặc tính của dây cáp nối liền bộ điều khiển cầu trục
Loại dây cáp điện được dùng cho bộ điều khiển cầu trục nối với pa lăng thường là loại cáp có lõi thép để tăng cường khả năng chịu lực và lớp chống xoắn giúp dây không bị vướng vào các hệ cấp điện khác trên cầu trục trong quá trình vận hành.
3.2.3. Ưu điểm của việc sử dụng bộ điều khiển liền dây cho cầu trục
Mặc dù, hiện đa số các đơn vị khi lắp đặt, thi công cầu trục đều sử dụng bộ điều khiển từ xa. Tuy nhiên, bộ điều khiển cầu trục liền dây vẫn SHM khuyến cáo tới khách hàng và được các khách hàng đồng tình lựa chọn làm “phương án dự phòng an toàn” phòng những trường hợp ngoài ý muốn xảy ra như:
-
Điều khiển từ xa hết pin đột ngột;
-
Thất lạc điều khiển từ xa;
-
Bộ điều khiển từ xa gặp vấn đề kỹ thuật (bị nhiễu sóng, đè sóng, phá sóng,v.v).
Các yếu tố ngoài ý muốn khác
4. Các loại điều khiển cầu trục và báo giá
Hiện nay trên thị trường có tương đối nhiều nhà sản xuất điều khiển cầu trục tới từ các quốc gia khác nhau (chủ yếu là Hàn Quốc, Trung Quốc và Đài Loan. Chức năng của mỗi dòng tay điều khiển lại có ưu thế riêng, đáp ứng nhu cầu của đơn vị vận hành, chủ đầu tư. Mời quý vị và các bạn tham khảo một số dòng điều khiển cầu trục hiện đang được SHM phân phối:
Hiện nay SHM đang phân phối bộ điều khiển cầu trục của các thương hiệu như: Juuko (Đài Loan), Jeico (Hàn Quốc), Telecrane (Trung Quốc).

Bảng giá một số bộ điều khiển cầu trục từ xa Juuko - Đài Loan
.jpg)
Bảng giá một số bộ điều khiển cầu trục từ xa Telecrane (Trung Quốc và Jeico (Hàn Quốc)
Lưu ý: trên đây là bảng giá các loại tay điều khiển cầu trục từ xa không dây (remote control). Ngoài những loại tay bấm điều khiển thông thường trên. Một số nhà sản xuất, thương hiệu tay điều khiển cầu trục Trung Quốc như Telecrane còn sản xuất bộ điều khiển cầu trục từ xa dạng joystick (có núm xoay) thường được dùng cho cầu trục, cẩu tháp (tại các công trường xây dựng) và tay điều khiển cầu trục được lắp trong cabin điều khiển với những loại cầu trục, cổng trục có tải trọng lớn.

Tay điều khiển dạng Joystick F24-60 dùng cho cẩu trục, cẩu tháp

Tay trang được lắp đặt trong cabin điều khiển trên cầu trục

Cabin điều khiển cầu trục - tay trang điều khiển cầu trục bên trong
Kết Luận
Có thể nói, điều khiển cầu trục là một phụ kiện không thể thiếu cho phép người vận hành có thể thao tác điều khiển cầu trục ở những khoảng cách tùy ý, nếu muốn điều khiển ở phạm vi gần có thể dùng điều khiển liền dây và muốn có tầm quan sát xung quanh cầu trục tốt có thể dùng điều khiển cầu trục từ xa (điều khiển không dây).